Sitemap là gì? Hướng dẫn tạo sitemap XML, HTML cho website

Bạn có bao giờ thắc mắc Google làm thế nào tìm ra hàng tỷ trang web trên Internet và sắp xếp chúng một cách trật tự? Bí mật nằm ở một trợ thủ đắc lực, đó chính là Sitemap. Sitemap là một phần của website, đóng vai trò như bản đồ đường đi, giúp công cụ tìm kiếm như Google dễ dàng crawl (thu thập dữ liệu) và index (lập chỉ mục) mọi ngóc ngách trên website của bạn.

Bài viết này Headle SEO sẽ chia sẻ tất tần tật về Sitemap là gì, từ định nghĩa cơ bản, lợi ích vàng cho SEO, đến cách tạo Sitemap và khai báo với Google Search Console. Dù bạn là người mới bắt đầu hay SEOer chuyên nghiệp, đây chính là kim chỉ nam để bạn làm chủ Sitemap và nâng tầm website. Chúng mình cùng bắt đầu thôi!

Sitemap là gì? Bản đồ website và đường đến Top Google

Hiểu đơn giản, Sitemap chính là sơ đồ website, một tập tin liệt kê tất cả các trang quan trọng trên website của bạn. Nó giống như một bản đồ chi tiết, chỉ dẫn đường đi cho các trình thu thập dữ liệu (web crawler hay search engine bot) của công cụ tìm kiếm như Googlebot biết cấu trúc website và nội dung mà bạn muốn họ index.

Để dễ hình dung hơn về Sitemap là gì, bạn hãy tưởng tượng thế này:

Website của bạn là một thành phố rộng lớn với vô số đường phố, ngõ hẻm và tòa nhà (tức là các trang nội dung).
Sitemap giống như một bản đồ giấy chi tiết của thành phố đó.
Googlebot là một shipper cần giao hàng (thu thập dữ liệu và index) đến từng địa chỉ trong thành phố.

Nếu không có bản đồ, shipper Googlebot sẽ rất khó khăn để tìm đường, có thể bỏ sót nhiều địa điểm quan trọng. Nhưng khi có Sitemap – bản đồ website rõ ràng, Googlebot sẽ dễ dàng di chuyển, thu thập dữ liệu nhanh chóng và đầy đủ, không bỏ lỡ bất kỳ trang web giá trị nào.

Từ đó, Google sử dụng sitemap để index website của bạn hiệu quả hơn, SEO cải thiện sitemap giúp website có cơ hội thứ hạng cao trên kết quả tìm kiếm.

Phân loại Sitemap: XML Sitemap và HTML Sitemap

Không chỉ có một loại Sitemap, chúng được chia thành hai người bạn đồng hành chính, mỗi loại có mục đích và định dạng riêng: XML Sitemap và HTML Sitemap.

XML Sitemap: Bản đồ cho Công cụ Tìm kiếm

XML Sitemap là gì?

Đây là loại Sitemap phổ biến nhất, được tạo ra với định dạng XML (Extensible Markup Language) – một ngôn ngữ đánh dấu được thiết kế để máy móc có thể đọc và hiểu dễ dàng. XML Sitemap tập trung vào việc cung cấp thông tin chi tiết cho công cụ tìm kiếm, giúp họ:

Khám phá tất cả URL quan trọng trên website: Sitemap chứa danh sách URL các trang bạn muốn Google index, bao gồm trang chủ, trang sản phẩm, bài viết blog, trang danh mục…
Hiểu cấu trúc website: XML Sitemap thể hiện cấu trúc website một cách rõ ràng, giúp công cụ tìm kiếm nắm bắt được mối liên kết giữa các trang.
Ưu tiên crawl nội dung quan trọng: Bạn có thể tùy chỉnh mức độ ưu tiên (priority) và tần suất cập nhật (lastmod) cho từng URL trong XML Sitemap, giúp công cụ tìm kiếm tập trung vào những nội dung mới hoặc quan trọng nhất.
Cung cấp thông tin bổ sung: XML Sitemap còn có thể chứa thông tin về phiên bản ngôn ngữ khác nhau của trang (hreflang), hình ảnh (image sitemap), video (video sitemap), tin tức (news sitemap), giúp công cụ tìm kiếm hiểu rõ hơn về nội dung đa dạng trên website.

Xem thêm: Quản trị nội dung website hiệu quả: 4 bước ai cũng làm được

Cấu trúc XML Sitemap chuẩn thường bao gồm các thẻ (tag) quan trọng sau:

<urlset>: Thẻ gốc bao bọc toàn bộ Sitemap.
<url>: Thẻ chứa thông tin về mỗi URL riêng lẻ.
<loc>: URL đầy đủ của trang web.
<lastmod>: Ngày trang web được cập nhật lần cuối.
<changefreq>: Tần suất trang web thay đổi (ví dụ: daily, weekly, monthly…).
<priority>: Mức độ ưu tiên của URL so với các URL khác trên website (từ 0.0 đến 1.0).

Ví dụ minh họa XML Sitemap:

<?xml version=1.0 encoding=UTF-8?>

<url>

<loc>https://headle.net/</loc>

<changefreq>daily</changefreq>

</url>

<url>

<loc>https://headle.net/dich-vu-seo/</loc>

<changefreq>weekly</changefreq>

</url>

</urlset>

HTML Sitemap: Bản đồ cho Người dùng

HTML Sitemap là gì?

Khác với XML Sitemap dành cho máy móc, HTML Sitemap được thiết kế để phục vụ người dùng. Đây là một trang HTML đơn giản, liệt kê tất cả các trang quan trọng trên website dưới dạng liên kết văn bản có cấu trúc. Mục đích chính của HTML Sitemap là:

Hỗ trợ điều hướng website: Người dùng có thể truy cập sitemap HTML để dễ dàng tìm kiếm và truy cập nhanh đến các nội dung họ quan tâm trên website, đặc biệt là những website có cấu trúc phức tạp hoặc nhiều nội dung.
Cải thiện trải nghiệm người dùng: HTML Sitemap giúp người truy cập dễ dàng hình dung sơ đồ website tổng quan, từ đó điều hướng và khám phá nội dung một cách trực quan và thuận tiện hơn.
Hỗ trợ SEO (gián tiếp): Mặc dù không trực tiếp ảnh hưởng đến crawl và index như XML Sitemap, HTML Sitemap vẫn có thể hỗ trợ SEO gián tiếp bằng cách cải thiện trải nghiệm người dùng, tăng thời gian ở lại trang, giảm tỷ lệ thoát trang, và cung cấp thêm liên kết nội bộ cho website.

Ví dụ minh họa HTML Sitemap:

Bạn có thể hình dung HTML Sitemap giống như mục lục của một cuốn sách, hoặc danh mục sản phẩm trên một trang thương mại điện tử.

Nó thường được trình bày dưới dạng danh sách liên kết có cấu trúc phân cấp, giúp người dùng dễ dàng nắm bắt cấu trúc website và tìm kiếm nội dung mong muốn.

Tại sao cần Sitemap? Lợi ích vàng cho SEO và Website

Website cần sitemap vì Sitemap quan trọng cho SEO và trải nghiệm người dùng. Vậy cụ thể lợi ích của việc sử dụng sitemap cho SEO là gì và cho website nói chung? Chúng mình cùng khám phá nhé:

Đối với SEO: Trợ thủ đắc lực tăng thứ hạng

Giúp công cụ tìm kiếm dễ dàng crawl và index website

Đây là lợi ích quan trọng nhất của Sitemap. Sitemap hỗ trợ crawler tìm thấy tất cả URL trên website, đặc biệt là các trang mới, trang bị chôn vùi sâu trong cấu trúc liên kết, hoặc các trang ít được liên kết nội bộ.

Crawler thu thập dữ liệu từ sitemap nhanh chóng và hiệu quả hơn, đảm bảo không bỏ sót nội dung giá trị nào. Google sử dụng sitemap để index website một cách toàn diện.

Cải thiện thứ hạng website trên kết quả tìm kiếm

Khi công cụ tìm kiếm index đầy đủ và chính xác nội dung website, cơ hội website hiển thị trên kết quả tìm kiếm và đạt thứ hạng cao hơn sẽ tăng lên đáng kể. Sitemap ảnh hưởng thứ hạng website một cách tích cực.

Thông báo cho công cụ tìm kiếm về các trang mới hoặc thay đổi

Mỗi khi bạn đăng bài viết mới, cập nhật nội dung cũ, hoặc có bất kỳ thay đổi nào trên website, Sitemap sẽ giúp bạn thông báo ngay lập tức cho công cụ tìm kiếm. Điều này giúp Googlebot nhanh chóng crawl và index những thay đổi này, đảm bảo nội dung mới nhất của bạn được hiển thị trên kết quả tìm kiếm.

Tối ưu hóa crawl budget

Đối với các website lớn, Sitemap giúp quản trị website kiểm soát crawl budget (ngân sách thu thập dữ liệu) của công cụ tìm kiếm. Bằng cách ưu tiên các URL quan trọng trong Sitemap, bạn có thể hướng Googlebot tập trung crawl những trang giá trị nhất, tránh lãng phí crawl budget vào những trang ít quan trọng.

Đối với người dùng: Điều hướng dễ dàng, trải nghiệm mượt mà

Giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm thông tin trên website (HTML Sitemap)

HTML Sitemap đóng vai trò như một mục lục trực quan, giúp người dùng nhanh chóng định hướng và tìm kiếm nội dung họ cần trên website, đặc biệt là website có cấu trúc phức tạp. Người dùng tìm kiếm thông qua sitemap HTML dễ dàng hơn.

Cải thiện trải nghiệm người dùng

Khi người dùng dễ dàng tìm thấy nội dung họ cần, trải nghiệm trên website sẽ trở nên tích cực hơn. Họ sẽ ở lại trang lâu hơn, khám phá nhiều nội dung hơn, và có khả năng quay lại website trong tương lai.

Xem thêm: Google Panda là gì? Thuật toán "diệt nội dung rác" của Google

Đối với quản trị website: Quản lý website hiệu quả hơn

Quản lý cấu trúc website hiệu quả hơn

Sitemap giúp quản trị website có cái nhìn tổng quan về cấu trúc website, dễ dàng kiểm soát và quản lý các URL quan trọng. Website cấu trúc thể hiện qua sitemap.

Kiểm soát nội dung website

Sitemap giúp bạn theo dõi tất cả các trang trên website, đảm bảo không có trang nào bị bỏ sót hoặc mồ côi. Bạn có thể dễ dàng cập nhật sitemap khi có nội dung mới hoặc thay đổi. Quản trị website cập nhật sitemap thường xuyên để đảm bảo tính chính xác.

Cách tạo Sitemap chuẩn SEO cho Website

Cách tạo Sitemap không quá phức tạp, tùy thuộc vào loại website (website tĩnh HTML hay website động WordPress, Joomla…) mà bạn có thể lựa chọn phương pháp phù hợp.

Đối với Website tĩnh (HTML): Thủ công hay Công cụ Online?

Hướng dẫn tạo thủ công bằng code HTML (HTML Sitemap)

Nếu website của bạn là website tĩnh (chỉ có các trang HTML đơn giản), bạn có thể tự tạo HTML Sitemap thủ công bằng cách:

Tạo một trang HTML mới, ví dụ: sitemap.html.
Liệt kê tất cả các trang quan trọng trên website dưới dạng danh sách liên kết (<ul>, <li>, <a>). Sắp xếp các liên kết theo cấu trúc website một cách logic và dễ nhìn.
Thêm trang sitemap.html vào menu điều hướng chính (footer hoặc header) của website để người dùng dễ dàng tìm thấy.

Ví dụ code HTML Sitemap đơn giản:

<!DOCTYPE html>

<html>

<head>

<title>Sitemap</title>

</head>

<body>

<h1>Sitemap</h1>

<ul>

<li><a href=/>Trang chủ</a></li>

<li><a href=/gioi-thieu>Giới thiệu</a></li>

<ul>

<li><a href=/dich-vu/backlink>Dịch vụ backlink</a></li>

<li><a href=/dich-vu/cham-soc-website>Dịch vụ chăm sóc website</a></li>

</ul>

</li>

</ul>

</body>

</html>

Sử dụng công cụ tạo Sitemap online (XML Sitemap)

Đối với XML Sitemap, việc tạo thủ công sẽ phức tạp hơn. Vì vậy, bạn nên sử dụng các XML sitemap generator online miễn phí. Các công cụ này sẽ tự động crawl website của bạn và tạo ra XML Sitemap một cách nhanh chóng. Một số công cụ phổ biến:

XML-Sitemaps.com
Sitemap Generator
Small SEO Tools XML Sitemap Generator

Cách sử dụng công cụ tạo Sitemap online:

Truy cập một công cụ tạo XML Sitemap online.
Nhập URL website của bạn vào ô yêu cầu.
Nhấn nút Start hoặc Generate Sitemap.
Chờ công cụ crawl website và tạo XML Sitemap.
Tải file sitemap.xml về máy tính.

Đối với Website động (WordPress, Joomla…): Plugin thần thánh

Đối với các website động như WordPress, Joomla, Drupal…, cách tạo Sitemap trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết nhờ sự hỗ trợ của các plugin SEO.

Sử dụng plugin (ví dụ: Yoast SEO, Rank Math…)

Các plugin SEO phổ biến như Yoast SEO, Rank Math, SEOPress… đều tích hợp tính năng tự động tạo Sitemap XML và HTML Sitemap. Đây là cách tạo Sitemap đơn giản và hiệu quả nhất cho website WordPress.

Hướng dẫn tạo Sitemap tự động với Yoast SEO (WordPress):

Cài đặt và kích hoạt plugin Yoast SEO.
Trong trang quản trị WordPress, vào mục SEO > General > Features.
Bật tính năng XML Sitemaps (nếu chưa bật).
Nhấn vào liên kết XML sitemap để xem Sitemap của bạn. Thông thường, URL Sitemap sẽ có dạng yourdomain.com/sitemap_index.xml.
Tùy chỉnh Sitemap: Trong tab XML Sitemaps, bạn có thể tùy chỉnh loại nội dung muốn đưa vào Sitemap (ví dụ: Posts, Pages, Categories, Tags…). Bạn cũng có thể loại trừ các loại nội dung không quan trọng.

Tương tự, các plugin SEO khác như Rank Math, SEOPress… cũng có các tùy chọn tạo Sitemap tương tự. Bạn có thể tham khảo hướng dẫn của từng plugin để biết thêm chi tiết.

Lưu ý quan trọng khi tạo Sitemap:

Cấu trúc XML Sitemap chuẩn: Đảm bảo XML Sitemap của bạn có cấu trúc đúng chuẩn, sử dụng các thẻ (tag) quan trọng và tuân thủ theo định dạng XML.

Các thẻ (tag) quan trọng trong XML Sitemap: Chú ý sử dụng các thẻ <loc>, <lastmod>, <changefreq>, <priority> để cung cấp thông tin chi tiết và tối ưu hóa Sitemap cho SEO.

Tối ưu hóa Sitemap cho SEO:

Chỉ đưa vào Sitemap các trang quan trọng: Tránh đưa vào Sitemap các trang trùng lặp, trang không có giá trị nội dung, trang lỗi 404…
Cập nhật Sitemap thường xuyên: Khi có nội dung mới hoặc thay đổi, hãy cập nhật Sitemap để công cụ tìm kiếm luôn có thông tin mới nhất.
Kiểm tra Sitemap định kỳ: Sử dụng Google Search Console hoặc Bing Webmaster Tools để kiểm tra Sitemap và xử lý lỗi (nếu có).

Khai báo Sitemap với Google (Google Search Console): Báo cáo với Google

Sau khi đã tạo Sitemap, bước tiếp theo là khai báo Sitemap với Google thông qua Google Search Console. Tại sao cần khai báo Sitemap với Google? Vì việc này giúp Google nhanh chóng tìm thấy và index website của bạn, đồng thời giúp bạn theo dõi hiệu suất website trên Google Search.

Hướng dẫn từng bước khai báo Sitemap với Google Search Console:

Truy cập Google Search Console: Đăng nhập vào tài khoản Google Search Console của bạn (nếu chưa có tài khoản, bạn cần tạo và xác minh quyền sở hữu website).
Chọn Website: Chọn website mà bạn muốn khai báo Sitemap (nếu bạn quản lý nhiều website).
Truy cập mục Sitemaps: Trong menu bên trái, chọn Index > Sitemaps.
Nhập URL Sitemap XML: Nhập URL XML Sitemap của bạn (ví dụ: sitemap.xml hoặc sitemap_index.xml) vào ô Add a new sitemap.
Nhấn Submit: Nhấn nút Submit.
Kiểm tra trạng thái: Google Search Console sẽ hiển thị trạng thái Sitemap. Nếu thành công, trạng thái sẽ là Success.
Kiểm tra và xử lý lỗi (nếu có): Nếu có lỗi, Google Search Console sẽ thông báo chi tiết. Bạn cần kiểm tra Sitemap và sửa lỗi theo hướng dẫn của Google.

Xem thêm: Title tag là gì ? 4 cách tối ưu title tag và 4 sai lầm cần tránh

Khai báo Sitemap với Bing Webmaster Tools

Tương tự như Google Search Console, bạn cũng nên khai báo Sitemap với Bing Webmaster Tools để tối ưu hóa SEO trên công cụ tìm kiếm Bing. Các bước thực hiện tương tự như trên Google Search Console.

Các câu hỏi thường gặp (FAQ) về Sitemap

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về Sitemap, chúng mình đã tổng hợp một số câu hỏi thường gặp:

Sitemap có bắt buộc không?

Sitemap không bắt buộc, nhưng website cần sitemap để SEO hiệu quả hơn, đặc biệt là các website lớn, website mới, hoặc website có cấu trúc phức tạp. Website có sitemap sẽ được công cụ tìm kiếm ưu ái hơn.

Tôi có thể tạo bao nhiêu Sitemap?

Bạn có thể tạo nhiều Sitemap nếu website của bạn có số lượng URL lớn hơn 50.000 hoặc dung lượng file Sitemap vượt quá 50MB (giới hạn của Google). Trong trường hợp này, bạn nên chia nhỏ Sitemap thành nhiều file và sử dụng Sitemap index để quản lý.

Làm sao để biết Sitemap của tôi có lỗi?

Bạn có thể kiểm tra Sitemap trong Google Search Console hoặc Bing Webmaster Tools. Các công cụ này sẽ thông báo nếu Sitemap của bạn có lỗi định dạng, lỗi URL, hoặc các vấn đề khác.

Sitemap có ảnh hưởng đến tốc độ website không?

Sitemap là một file nhỏ, thường không ảnh hưởng đáng kể đến tốc độ website. Tuy nhiên, nếu Sitemap của bạn quá lớn hoặc chứa quá nhiều URL không cần thiết, nó có thể làm tăng thời gian tải trang Sitemap một chút.

Tôi có cần robots.txt nếu đã có Sitemap?

robots.txt và Sitemap có mục đích khác nhau. robots.txt dùng để chặn công cụ tìm kiếm crawl một số khu vực nhất định trên website, còn Sitemap dùng để hướng dẫn công cụ tìm kiếm crawl tất cả các trang quan trọng.

Bạn nên sử dụng cả robots.txt và Sitemap để tối ưu hóa SEO toàn diện. Robotstxt hỗ trợ kiểm soát crawl, còn Sitemap hỗ trợ crawler tìm nội dung.

Sitemap động là gì và khi nào nên sử dụng?

Sitemap động là Sitemap được tự động tạo và cập nhật mỗi khi có thay đổi trên website. Các plugin SEO như Yoast SEO, Rank Math… thường tạo Sitemap động. Nên sử dụng Sitemap động cho các website có nội dung thay đổi thường xuyên (ví dụ: website tin tức, blog, thương mại điện tử…).

Sitemap XML là gì và khác gì với sitemap HTML?

XML Sitemap dành cho công cụ tìm kiếm, giúp họ crawl và index website hiệu quả hơn. HTML Sitemap dành cho người dùng, giúp họ điều hướng và tìm kiếm nội dung dễ dàng hơn. Mục đích sử dụng của hai loại Sitemap khác nhau, nhưng đều quan trọng cho website.

Sitemap – Bản đồ không thể thiếu cho Website và SEO

Vậy là chúng mình đã cùng nhau mổ xẻ chi tiết về Sitemap là gì, từ định nghĩa, phân loại, lợi ích, cách tạo Sitemap, đến khai báo với Google. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về Sitemap và vai trò quan trọng của nó trong SEO và quản trị website.

Sitemap không chỉ là một file XML hay HTML đơn thuần, mà còn là cầu nối quan trọng giữa website của bạn và công cụ tìm kiếm, giữa nội dung của bạn và người dùng. Sitemap là bản đồ website, Google sử dụng sitemap, và SEO cải thiện sitemap.

Việc tạo Sitemap và tối ưu hóa Sitemap cho SEO là một bước kỹ thuật SEO cơ bản nhưng vô cùng cần thiết để xây dựng website vững mạnh và thăng hạng trên bảng xếp hạng tìm kiếm.

Nếu bạn muốn website của mình được công cụ tìm kiếm yêu mến, được người dùng đánh giá cao, và đạt được thứ hạng mơ ước, đừng quên vẽ cho website một tấm Sitemap thật chi tiết và chuẩn SEO nhé!

Nếu bạn cần hỗ trợ chuyên sâu về SEO và tối ưu hóa website, đừng ngần ngại liên hệ Headle SEO để được tư vấn dịch vụ SEO tổng thể chuyên nghiệp và hiệu quả. Ngoài ra, Headle SEO còn cung cấp các dịch vụ backlink chất lượng và dịch vụ chăm sóc website toàn diện, giúp website của bạn phát triển bền vững và bứt phá trên Internet.

Bài viết liên quan

5/5 - (1 bình chọn)

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

Sitemap là gì? Bản đồ website và đường đến Top Google