PageRank Là Gì? Giải Mã “Công Thức Xếp Hạng” Của Google

Bạn có bao giờ thắc mắc, “Google dựa vào đâu để xếp hạng hàng tỷ trang web?” Nếu bạn mới bước chân vào thế giới SEO, chắc hẳn bạn đã từng nghe đến PageRank. Nghe có vẻ “cổ lỗ sĩ”, nhưng thực ra, hiểu về PageRank chính là hiểu về nền tảng của cách Google “nhìn nhận” thế giới web.

Bài viết này, chúng mình – Headle SEO sẽ cùng bạn “khai quật” lại thuật toán huyền thoại này, xem nó hoạt động ra sao, và liệu nó có còn “quyền lực” trong thời đại SEO ngày nay không nhé!

PageRank là gì và hoạt động như thế nào?

Nói một cách đơn giản nhất, PageRank là một hệ thống mà Google từng dùng (và có thể vẫn còn dùng ở một mức độ nào đó) để “chấm điểm” các trang web.

Điểm số này, PageRank, càng cao thì trang web càng được coi là quan trọng và có khả năng xuất hiện ở vị trí cao hơn trên kết quả tìm kiếm.

Định nghĩa đơn giản về PageRank

Hãy tưởng tượng thế giới web như một cuộc bầu cử. Mỗi trang web là một ứng cử viên. Và mỗi khi một trang web A đặt một liên kết (link) đến trang web B, thì đó giống như trang A bỏ một phiếu bầu cho trang B.

Mô hình “phiếu bầu” từ các trang web (Phân tích liên kết)

Nhưng, không phải phiếu bầu nào cũng có giá trị ngang nhau. Một “phiếu bầu” từ một trang web “uy tín” (ví dụ: VnExpress, Wikipedia,…) sẽ có trọng lượng lớn hơn nhiều so với một phiếu bầu từ một trang web mới toanh, ít người biết đến.

PageRank chính là cách Google tính toán “trọng lượng” của những phiếu bầu này.

Cách Google tính toán PageRank (Công thức PageRank gốc)

Thực tế, cách tính PageRank khá phức tạp, liên quan đến toán học (đại số tuyến tính, ma trận, v.v.).

Nhưng bạn đừng lo, chúng mình sẽ không “dìm” bạn trong mớ công thức đâu! Điều quan trọng bạn cần hiểu là:

• Google “xem xét” toàn bộ mạng lưới liên kết của Internet.
• Google tính toán PageRank dựa trên số lượng và “chất lượng” của các liên kết trỏ đến một trang web (đây chính là backlink).
• Quá trình tính toán này diễn ra liên tục và lặp đi lặp lại (gọi là “iterative” – lặp).
• Có một yếu tố gọi là “damping factor” (hệ số suy giảm), thường là 0.85. Nó đại diện cho xác suất người dùng sẽ ngừng click và chuyển sang một trang web khác.

Larry Page và Sergey Brin đã tạo ra PageRank như thế nào?

Câu chuyện bắt đầu tại Đại học Stanford, nơi Larry Page và Sergey Brin – hai nghiên cứu sinh – đã phát triển PageRank như một phần của dự án nghiên cứu về công cụ tìm kiếm.

Ý tưởng của họ là: “Một trang web càng được nhiều trang web khác ‘bỏ phiếu’ (tức là liên kết đến), thì trang web đó càng quan trọng.”

Vì Sao PageRank Từng Quan Trọng Và Hiện Tại Thì Sao?

Thời “hoàng kim” của PageRank, nó là “ngôi sao” trong thuật toán xếp hạng của Google. Nhưng thời thế thay đổi…

Vai trò của PageRank trong những ngày đầu của Google Search

Khi Google mới ra đời, PageRank đã tạo ra một cuộc cách mạng. Nó giúp Google cung cấp kết quả tìm kiếm chính xác hơn nhiều so với các công cụ tìm kiếm khác thời đó.

Tại sao PageRank không còn là yếu tố duy nhất quyết định thứ hạng?

• Spam Link: Người ta bắt đầu tìm cách “thao túng” PageRank bằng cách tạo ra hàng loạt các liên kết giả mạo (spam link) để “bơm” điểm cho trang web của mình.
• Vì sao Google loại bỏ công khai Pagerank: Cũng vì lý do trên. Google muốn tập trung vào chất lượng, thay vì chỉ số PageRank.
• Thuật toán ngày càng phức tạp: Google ngày càng bổ sung thêm hàng trăm yếu tố khác vào thuật toán xếp hạng, ví dụ như chất lượng nội dung, trải nghiệm người dùng, tốc độ tải trang, v.v.

Các yếu tố nào quan trọng hơn PageRank trong việc xếp hạng website hiện nay?

• Nội dung chất lượng: Nội dung độc đáo, hữu ích, và đáp ứng đúng nhu cầu tìm kiếm của người dùng.
• Trải nghiệm người dùng (UX): Trang web dễ sử dụng, giao diện thân thiện, tốc độ tải nhanh.
• Tối ưu hóa cho thiết bị di động (Mobile-friendly): Trang web hiển thị tốt trên mọi loại thiết bị.
• Và rất nhiều yếu tố khác…

Liên Kết (Link) Và Mối Quan Hệ Với PageRank

Dù PageRank không còn “hot” như xưa, liên kết (link) vẫn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong SEO.

Thế nào là một liên kết chất lượng?

Một liên kết chất lượng là liên kết:

• Đến từ một trang web uy tín, có liên quan về nội dung.
• Đặt trong ngữ cảnh phù hợp (ví dụ: trong một bài viết có nội dung liên quan).
• Sử dụng anchor text (văn bản của liên kết) tự nhiên, mô tả chính xác nội dung của trang đích.

Sự khác biệt giữa liên kết “dofollow” và “nofollow”

• Dofollow: Đây là loại liên kết “bình thường”, truyền “sức mạnh” PageRank từ trang này sang trang khác.
• Nofollow: Loại liên kết này có thêm một thuộc tính đặc biệt (rel=”nofollow”). Nó báo cho Google biết rằng: “Đừng tính liên kết này vào PageRank.” Thường được dùng cho các liên kết quảng cáo, liên kết trong phần bình luận, v.v.

Internal links (liên kết nội bộ) và vai trò trong việc phân phối “sức mạnh”

Liên kết nội bộ là các liên kết từ trang này sang trang khác trong cùng một website. Chúng giúp:

• Điều hướng người dùng.
• Phân phối “sức mạnh” PageRank (dù không còn mạnh như xưa) giữa các trang trong website.
• Giúp Google hiểu rõ hơn về cấu trúc và nội dung của website.

Làm thế nào để có được các liên kết (backlink) có giá trị?

• Tạo nội dung chất lượng, độc đáo, đáng để người khác chia sẻ và liên kết đến.
• Xây dựng mối quan hệ với các website khác trong cùng lĩnh vực.
• Tham gia các diễn đàn, cộng đồng trực tuyến.
• …Và rất nhiều cách khác, nhưng hãy cẩn thận với các kỹ thuật “black hat” – thao túng, spam – vì Google có thể phạt website của bạn!
• Anchor Text từ khoá xuất hiện trong các link.

Các Yếu Tố Khác Ảnh Hưởng Đến Thứ Hạng Website Trên Google

Như đã nói, PageRank chỉ là một phần nhỏ trong “bức tranh” SEO ngày nay. Để website của bạn “lên top”, bạn cần quan tâm đến rất nhiều yếu tố khác:

Nội dung chất lượng, liên quan và có thẩm quyền

Đây là yếu tố “vua” trong SEO hiện đại. Hãy tạo ra những nội dung:

• Độc đáo: Không sao chép từ các nguồn khác.
• Hữu ích: Giải quyết được vấn đề của người dùng.
• Chuyên sâu: Cung cấp thông tin chi tiết, đầy đủ.
• Cập nhật: Thường xuyên cập nhật thông tin mới.

Tối ưu Onpage

Tối ưu Onpage là những việc bạn làm trực tiếp trên website của mình để cải thiện thứ hạng, bao gồm:

• Tối ưu tiêu đề, mô tả (meta description).
• Sử dụng các thẻ heading (H1, H2, H3,…) hợp lý.
• Tối ưu hình ảnh (thêm alt text).
• Tối ưu URL.
• …

Khả năng một liên kết được nhấp

Google cũng “để ý” đến việc người dùng có thực sự click vào các liên kết hay không. Liên kết càng được click nhiều, thì càng được coi là có giá trị.

Các tín hiệu xã hội (Social signals)

Mặc dù Google không chính thức xác nhận, nhưng nhiều chuyên gia SEO tin rằng, các tương tác trên mạng xã hội (like, share, comment,…) cũng có thể ảnh hưởng đến thứ hạng website.

Trải nghiệm người dùng (User Experience)

Google muốn mang đến trải nghiệm tốt nhất cho người dùng. Vì vậy, hãy đảm bảo website của bạn:

• Dễ sử dụng: Giao diện rõ ràng, dễ tìm kiếm thông tin.
• Thân thiện với thiết bị di động: Hiển thị tốt trên mọi loại màn hình.
• Tốc độ tải nhanh: Người dùng không thích chờ đợi!

Tốc độ tải trang (Page Speed)

Một trang web tải chậm sẽ khiến người dùng “bỏ chạy”. Google cũng không thích điều này. Hãy tối ưu tốc độ tải trang bằng cách:

• Nén hình ảnh.
• Sử dụng bộ nhớ đệm (caching).
• Tối ưu code.
• …

Có Số Liệu Nào Thay Thế PageRank Không?

Pagerank không còn được công khai, nhưng trong giới SEO có những chỉ số gần giống:

• UR – Số liệu của Ahrefs
• PA – Số liệu của Moz

Chỉ độ mạnh của link profile của URL mục tiêu.

UR & PA cũng tương tự như Pagerank nhưng nó đánh giá chính xác ở cấp độ trang, thay vì ở cấp độ tên miền.

Pagerank Có Thực Sự Biến Mất?

Google không còn cập nhật Pagerank công khai nhưng vẫn có thể là một trong các yếu tố xếp hạng.

Lời Kết

Vậy là chúng mình đã cùng nhau “du hành ngược thời gian”, tìm hiểu về PageRank – một phần quan trọng trong lịch sử của Google và SEO.

Dù PageRank không còn “làm mưa làm gió” như xưa, nhưng hiểu về nó vẫn giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về cách Google “suy nghĩ”.

Nhớ rằng, SEO là một cuộc chơi dài hơi, đòi hỏi sự kiên trì và cập nhật liên tục. Đừng chỉ tập trung vào một yếu tố duy nhất, mà hãy xây dựng một chiến lược SEO tổng thể, bao gồm cả nội dung chất lượng, trải nghiệm người dùng, và tất nhiên, cả liên kết nữa!

Bạn muốn website của mình “thăng hạng” trên Google? Đừng ngần ngại liên hệ với Headle SEO để được tư vấn miễn phí! Chúng mình có các dịch vụ:

• Dịch vụ SEO tổng thể: Giúp bạn tối ưu toàn diện website, từ nội dung, kỹ thuật, đến backlink.
• Dịch vụ backlink: Xây dựng hệ thống backlink chất lượng, an toàn, bền vững.
• Dịch vụ chăm sóc website: Đảm bảo website của bạn luôn hoạt động tốt, bảo mật, và cập nhật.

Khám phá ngay các gói dịch vụ SEO phù hợp với bạn!

Hoặc bạn muốn tự mình tìm hiểu thêm về SEO? Đừng bỏ lỡ blog của Headle SEO với hàng trăm bài viết hữu ích!

Bài viết liên quan

• Link Juice Là Gì? Bí Kíp Tối Ưu Sức Mạnh Liên Kết Cho SEO
• Backlink Báo Là Gì? Bí Kíp Top #1 Google & Tăng Uy Tín Web
• Website vệ tinh là gì? 9 Cách xây dựng hệ thống site vệ tinh